Νιρβάνας, Παύλος

(Μαριανούπολη, Ρωσία 1866 – Αθήνα 1937). Λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Πέτρου Αποστολίδη. Νεαρός εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα, όπου σπούδασε γιατρός και υπηρέτησε στο ναυτικό· παράλληλα καλλιέργησε από πολύ νωρίς τα γράμματα ως ποιητής, πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας (ήταν συνεργάτης του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου), κριτικός, χρονογράφος. Το 1928 έγινε ακαδημαϊκός. Πράος, σκεπτικιστής και θηρευτής του ωραίου (με τον τρόπο που το δίδασκε ο Άγγλος Όσκαρ Ουάιλντ), χωρίς να μοχθεί για μια ριζικότερη σύλληψη των πραγμάτων, αποτύπωσε τις ιδιότητές του αυτές στο ποικίλο έργο του και προπάντων στα λεπταίσθητα χρονογραφήματά του, όπου συχνά εκδηλώνεται και ένας, πάντοτε ευπρεπής, μυκτηρισμός· στόχος του είναι όχι σπάνια η γυναικεία φιλαρέσκεια και ανεμυαλιά. Χάρη στα χρονογραφήματά του, που τα δημοσίευσε κυρίως με το ψευδώνυμο Κύριος Άσοφος στην Εστία - και στην επιμέλεια και ευγένεια του ύφους του - ο Ν. μπόρεσε να κρατήσει μια θέση στη νεοελληνική λογοτεχνία. Πολλά χρονογραφήματά του δημοσιεύτηκαν και σε αυτοτελείς τόμους όπως Το βιβλίο του κυρίου Ασόφου, Λόγοι και αντίλαλοι (κείμενα του που δημοσιεύθηκαν στα Παναθήναια), Από την φύσιν και την ζωήν, Η ζωή του δρόμου, Γύρω από τον έρωτα, Βίβλοι γυναικών, Εύθυμοι περίπατοι, Όσα φέρνει η ώρα, Μικρές ιστορίες και άλλα. Ο λογοτέχνης, δημοσιογράφος και ακαδημαϊκός Παύλος Νιρβάνας (φωτ. από την έκδ. «100+1 χρόνια Ελλάδα).